Hasta ve Çalışanların Güvenliğinin Sağlanmasına dair Yönetmelik
15 Eylül 2021

6 Nisan 2011 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 27897
YÖNETMELİK
Sağlık Bakanlığından:
HASTA VE ÇALIġAN GÜVENLĠĞĠNĠN SAĞLANMASINA DAĠR YÖNETMELĠK
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 2 nci madde kapsamındaki tüm sağlık kurumlarında, hasta ve
çalışan güvenliği için güvenli hizmet sunumu ve güvenli bir ortam sağlanmasına, hizmet sunumunda kalitenin
artırılmasına, sağlık kurumunda hasta ve çalışanlar için muhtemel risklerin belirlenmesine, bu risklerin giderilmesi için
uygun yöntem ve tekniklerin belirlenmesine ve hizmet içi eğitimler ile güvenli hizmet sunumu ve güvenli çalışma
ortamının sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik kamu, üniversite ve özel sektör ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarını
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerine, 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Çalışan: Hizmetin, resmî veya özel sağlık kurumlarında, sağlık hizmetinin verilmesine iştirak eden bütün
sağlık meslekleri mensuplarını ve sağlık meslekleri mensubu olmasa bile sağlık hizmetinin verilmesine sorumlu olarak
iştirak eden ve hizmetin verilmesine destek sağlayan kimseleri,
c) Daire Başkanlığı: Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire
Başkanlığını,
ç) Değerlendirici: Daire Başkanlığı tarafından görevlendirilen Hizmet Kalite Standartlarının sağlık
kurumlarındaki etkinliğini değerlendiren kişiyi,
d) Değerlendirme: Daire Başkanlığı tarafından sağlık kurumlarında Hizmet Kalite Standartlarının etkinliğinin
ölçülmesi faaliyetini,
e) Hasta: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan kimseyi,
f) Hasta ve çalışan güvenliği: Sağlık hizmeti sunumunda hasta ve çalışanların zarar görmesine yol açabilecek
her türlü işlem ve süreçler ile ilgili alınacak tedbir ve iyileştirme uygulamalarına yönelik faaliyetleri,
g) Hizmet Kalite Standartları (HKS): Daire Başkanlığı tarafından sağlık kurumlarının hizmet sunumuna
yönelik hazırlanan standartları,
ğ) Sağlık kurumu: Kamu, üniversite ve özel sektör ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarını,
ifade eder.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
Temel Esaslar, Hasta ve ÇalıĢan Güvenliği Uygulamaları
Temel esaslar
MADDE 5 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları; bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda
uygulama yapmak, hasta ve çalışan güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla, kendi
iç düzenlemelerini yapmak ve tedbirleri almakla yükümlüdür. Sağlık kurumları, hasta ve çalışan güvenliğine ilişkin
tedbirleri alırken ve düzenlemeleri yaparken Daire Başkanlığınca hazırlanan ve Bakanlığın resmî internet sayfasında
yayımlanan Hizmet Kalite Standartlarını esas alır.
Hasta güvenliği uygulamaları
MADDE 6 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve doğrulanması,
b) Hastaya uygulanacak girişimsel işlemler için hastanın rızasının alınması,
c) Sağlık hizmeti sunumunda iletişim güvenliğinin sağlanması,
ç) İlaç güvenliğinin sağlanması,
d) Kan ve kan ürünlerinin transfüzyon güvenliğinin sağlanması,
e) Cerrahi güvenliğin sağlanması,
f) Hasta düşmelerinin önlenmesi,
g) Radyasyon güvenliğinin sağlanması,


ğ) Engelli hastalara yönelik düzenlemelerin yapılması,
hususlarında gerekli tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
ÇalıĢan güvenliği uygulamaları
MADDE 7 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Çalışan güvenliği programının hazırlanması,
b) Çalışanlara yönelik sağlık taramalarının yapılması,
c) Engelli çalışanlara yönelik düzenlemelerin yapılması,
ç) Çalışanların kişisel koruyucu önlemleri almasının sağlanması,
d) Çalışanlara yönelik fiziksel saldırıların önlenmesine yönelik düzenleme yapılması,
hususlarında gerekli tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
Hasta ve çalıĢan güvenliği ortak uygulamaları
MADDE 8 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesi ile ilgili olarak;
1) Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesine yönelik bir programın hazırlanması,
2) Hastane enfeksiyonlarının izlenmesine yönelik sürveyans çalışmalarının yapılması,
3) El hijyeninin sağlanmasına yönelik düzenlemelerin yapılması,
4) İzolasyon önlemlerinin alınması,
5) Temizlik, dezenfeksiyon ve sterilizasyon uygulamalarının gerçekleştirilmesi,
b) Laboratuvar güvenliği ile ilgili olarak;
1) Biyogüvenlik düzeyine göre gerekli önlemlerin alınması,
2) Laboratuvarda çalışılan testlerin kalite kontrol çalışmalarının yapılması,
3) Panik değerlerin bildiriminin sağlanması,
c) Radyasyon güvenliği ile ilgili olarak; tanı ve tedavi amaçlı radyoaktif madde kullanılan alanlarda koruyucu
önlemlerin alınması,
ç) Renkli kod uygulamaları ile ilgili olarak;
1) Mavi kod uygulamasının yapılması,
2) Pembe kod uygulamasının yapılması,
3) Beyaz kod uygulamasının yapılması,
d) Güvenlik raporlama sistemi ile ilgili olarak;
1) Güvenlik raporlama sisteminin kurulması,
2) Bildirimi yapılacak olayların asgari ilaç güvenliği, transfüzyon güvenliği, cerrahi güvenlik, hastaların
düşmesi, kesici delici alet yaralanmaları, kan ve vücut sıvıları ile temas konularını kapsaması,
3) Bildirimi yapılan olaylar ile ilgili düzeltici ve önleyici faaliyetlerin uygulamaya konulması,
e) Eğitimler ile ilgili olarak; sağlık kurumlarında görevli tüm çalışanlara, hasta ve çalışan güvenliği konusunda
eğitimlerin verilmesi,
f) Komitelerin kurulması ile ilgili olarak;
1) Hasta güvenliği komitesi,
2) Çalışan güvenliği komitesi kurulması,
hususlarında gerekli tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇeĢitli ve Son Hükümler
Sorumluluk
MADDE 9 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan usul ve esasların kesintisiz ve etkin bir şekilde uygulanması,
uygulama sırasında tespit edilen sorun ve aksaklıkların giderilmesi için gerekli tedbirlerin alınması, uygulamanın takip
edilmesi ve değerlendirilmesi, ilgili sağlık kurumunun en üst amirinin sorumluluğundadır.
Değerlendirme
MADDE 10 –
(1) Bakanlık bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumlarını hasta ve çalışan güvenliği
açısından değerlendirir. Sağlık kurumlarının değerlendirilmesi sürecinde Hizmet Kalite Standartları kullanılır.
Değerlendirmeler değerlendiriciler tarafından yılda en az bir defa Hizmet Kalite Standartlarından seçilecek bölümler
üzerinden yapılır. Sağlık kurumlarının bu kapsamda değerlendirilen bölümlerde yer alan hasta ve çalışan güvenliği ile
ilgili standartlardan 100 üzerinden en az 80 puan alması gerekmektedir. Bakanlık bu puanı artırmaya yetkilidir.
(2) Hasta ve Çalışan Güvenliği Değerlendirme Puanı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
[HKS’de Değerlendirilen Bölümlerden Elde Edilen Hasta ve Çalışan Güvenliği Puan Toplamı / (HKS’de
Değerlendirilen Bölümlerdeki Hasta ve Çalışan Güvenliği Puan Toplamı – HKS’de Değerlendirilen Bölümlerdeki
Hasta ve Çalışan Güvenliği Standartlarından Değerlendirme Dışı Bırakılan Puan Toplamı)]x100
Yürürlük
MADDE 11 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme


MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.